NFT, Blokchain ve Nice Sınıflandırması Gelişmeleri
Blokzincir ve NFT
Son yıllarda sıkça konuşulmakta olan Non-Fungible Token’lar (NFT) dünya üzerindeki birçok ülkede tartışma konusu olmaya başlamış bu tartışmalar mahkeme kararlarına da yansımaya başlamıştır.
NFT’ler ve Blokzincirler 2021 yılından itibaren WIPO’nun da ifadesi ile sanat ve teknoloji dünyasını kasıp kavurarak hukuk camiasında da birbirinden farklı tartışmalara yol açtı. Adını sıklıkla duyduğumuz NFT’ler aslında Blokzincir teknolojilerinden birisi, varlıkların token haline getirilmesidir. Fotoğraflar, videolar, resimler vb. farklı türlerdeki eserler dijital çalışmalara dönüştürülerek NFT haline getirilebilirler. Yine WIPO’nun da ifadesi ile “Dijitalleştirilebilen her şey bir NFT’ye dönüştürülebilir”. Çeşitli NFT türleri vardır ve kullanıcıları bunlara göre eserlerini dijitalleştirip satışa sunabilirler. (NFT’lerin Nice Sınıflandırması, nft nice sınıfı, blokzincir)
Telif Hakkı Sorunları
Non-fungible token, eşi benzeri olmayan sanal bir jetondur. Diğer NFT’ler bunların yerine geçemez, birbirlerinden değişik değerleri vardır. Bir eserden bahsedince de akla gelen sorunlardan birisi telif hakkından doğan bir uyuşmazlığın nasıl çözüleceği konusudur. Bilindiği üzere telif hakkı kişinin fikri emeği ile meydana getirmiş olduğu ürünleri üzerine sağlanmış olan bir hukuki hak, güvencedir. Geçmişten günümüze mevcut NFT’leri incelediğimiz zaman bunların genellikle başka kişilerin farklı eserlerden aldıkları kayıtlardan oluştukları veya sanatçıların kendi eserlerini dijitalleştirerek NFT formatına soktukları görülür. NFT’ler hakkında doğan ilk problem de burada telif hakkının asıl sahibinin kim olduğu noktasında meydana gelmiştir. Taraflar arasındaki NFT satımı uyarınca NFT’yi satın alan kişinin salt bu sebeple telif hakkı sahibi olmayacağına dikkat edilmesi gerekir. NFT’yi satın alan kişinin birtakım hakları olduğu gibi, bu NFT üzerinde hala birtakım yükümlülüklerinin varlıkları da devam etmektedir. Bu konu ile ilgili kabul edilen görüş; NFT’nin satılması ile telif hakkı sahibinin değişmeyeceği yönündedir. NFT’lerin Fikri Mülkiyet Hukukunda istikrarlı bir yeri olmaması nedeni ile birçok farklı görüşler ve birbirinden farklı mahkeme kararları doğrultusunda yeknesaklığın oluşmaması nedeni ile hala tartışılmakta olan bir konu olduğu görülüyordu.
Nitekim Miramax v. Tarantino davası da uzun soluklu ve hukuk camiasının da yakından takip etmetke olduğu NFT ve telif hakkına dayanan büyük davalardan birisiydi. Davayı kısaca özetlemek gerekecek olursak; Pulp Fiction filminin senaristi ve yönetmeni olan Quention Tarantino’nun bu filme dair 7 NFT’yi satışa çıkarması üzerine film dağıtıcısı Miramax’in dava açarak ortaya telif hakkının kimde olduğuna dair bir tartışma gündeme gelmişti. Hukuk camiasının yakından takip etmiş olduğu bu davanın tarafları uzlaşmaya varmayıp devam etseydi, satış haklarının NFT’lerden açıkça bahsetmeyen mevcut ticari marka ve telif hakkı sözleşmeleri tarafından garanti edilip edilmediğini çözebilirdi. Dava devam edip sonuçlansaydı gelecekte ortaya çıkabilecek diğer NFT davaları için de bir emsal teşkil edebilecekti.
Nice Sınıflandırması
Nice sınıflandırması, markaların tescili aşamasında malların ve hizmetlerin farklılıklarına göre sınıflandırılması amacıyla oluşturulmuş olan uluslararası bir sınıflandırma biçimidir. Nice sınıflandırmasında yer alan sınıflar bu sınıfların içeriğine göre değişmekte olan sınıf başlıklarına sahiptir. WIPO bu başlıklarla, mal ve hizmetlerin esas itibarıyla ait oldukları alanları genel şekilde belirtmekte olduğunu söyler. Nice Sınıflandırmasında toplamda 45 sınıf bulunmaktadır. Bunlardan ilk 34’ü mal sınıflarını, 11’i ise hizmet sınıflarından oluşmaktadır.
NFT’ler ve Blokzincirler açısından bu başlıkla ilgili olarak tartışılmakta olan husus ise bu ditijal eserlerin marka tesciline konu edilmesi söz konusu olduğu durumlarda Nice Sınıflandırmasına göre hangi mal/hizmet sınıfı kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine dairdir. Bu konu hakkında European Union Intellectual Property Office’in (EUIPO) hazırlamış olduğu kılavuzda NFT’lere değinilerek, NFT’lerin, Nice Sınıflandırması yarında 9.sınıf altında yer alması gerektiğini ifade etmişlerdir.
WIPO Blokzincir ve NFT’leri Nice Sınıflandırması Kapsamına Dahil Etti
WIPO yakın tarihte, 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girecek olan Markaların Tescili Amacıyla Mal ve Hizmetlerin Uluslararası Sınıflandırmasına İlişkin Nice Sınıflandırmasının yeni yürürlüğe girecek olan 12. sınıflandırma listesini duyurdu.
In Class 9:
- New goods: “downloadable digital files authenticated by non-fungible tokens [NFTs]”, “computer network routers”, “portable document scanners”, “cases for smartphones incorporating a keyboard”.
- Amendment of the goods: “downloadable computer software for managing cyptocurrency transactions using blockchain technology” to “downloadable computer software for managing crypto asset transactions using blockchain technology”.
Yeni sınıflandırmayla birlikte artık NFT ve Blokzincir ürünleri hakkında da artık marka koruması sağlanabilecektir. Bu ürünler 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren resmi olarak Nice Sınıflandırmasının 9. Sınıfında yer almaya başlayacaktır.
Blokzincir ve Kripto Paralar Hakkındaki tüm yazılarımız için bağlantıya tıklayınız.
Hukuk ve Bilişim Dergisi’nin Son Sayı’sını bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Yazar: Edanur Yılmaz.
Kaynakça
https://hukukvebilisim.org/miramax-v-tarantino-bir-nft-davasi/
https://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2021/04/article_0007.html
https://www.turkpatent.gov.tr/marka-nice-siniflandirma
https://iprgezgini.org/tag/nice-siniflandirmasi
https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=1ac5cfe7-6cf6-4a58-b980-3f3f45cc41b2
The new edition of the Nice Classification will include blockchain-related goods and services