Çevrim İçi Dolandırıcılıkla Mücadelede Bir İlk: Birleşik Krallık, Önde Gelen Sosyal Medya Şirketleriyle “Çevrimiçi Dolandırıcılık Anlaşması” İmzaladı
Birleşik Krallık hükümeti sosyal medya üzerinden çevrim içi dolandırıcılığın giderek artmasının önüne geçmek adına; dev sosyal medya şirketleriyle “Çevrim İçi Dolandırıcılık Anlaşması” imzaladı. Anlaşma kapsamında dünyanın önde gelen teknoloji şirketleri, sosyal medya platformlarını çevrim içi dolandırıcılıktan, sahte reklamlardan ve içeriklerden arındırmak adına ek adımlar atmayı taahhüt etti. (Çevrimiçi Dolandırıcılık Anlaşması)
Birleşik Krallık hükümeti, 30 Kasım 2023 tarihinde yaptığı duyuru ile, dolandırıcılığın Birleşik Krallık’ta en yaygın suç olduğunu, İngiltere ve Galler’deki tüm suçların %40’ını oluşturduğunu, geçtiğimiz yıl 17 kişiden birinin dolandırıcılık mağduru olduğunu ve 3 milyondan fazla dolandırıcılık olayının meydana geldiğini vurgulayarak artmakta olan çevrim içi dolandırıcılığa dikkat çekti. Bu kapsamda, çevrim içi dolandırıcılık ile mücadele adına Birleşik Krallık hükümeti, Facebook, Google, Instagram, LinkedIn, Amazon, eBay, Match Group, Microsoft, Snapchat, TikTok, X (Twitter) ve Youtube ile güçlerini birleştirdiklerini ve dünyada türünün ilk örneği olan Çevrim İçi Dolandırıcılık Anlaşması’nın imzalandığını açıkladı.
Anlaşma uyarınca teknoloji şirketleri, sosyal medya platformlarını kullanan kullanıcıları dolandırıcılıktan ve bu tür içeriklerden korumaya yönelik bir takım önlemler almayı taahhüt etti. Bu önlemler arasında, reklam verenlerin doğrulanması, doğrulama düzeylerinin artırılması, sahte içeriklerin ve hesapların derhal kaldırılması, çevrim içi flört uygulamalarını kullanan kişilerin kimliklerinin doğrulanması gibi taahhütler bulunmaktadır. Bununla birlikte, yasa dışı reklamlar, alkol veya kumar gibi yaş sınırlaması bulunan ürün ve hizmetler ile ilgili olarak çocuk kullanıcıların önüne çıkan reklamlara ilişkin de önlemler alınması gerekecektir.
Anlaşma Kapsamı
Anlaşmayı imzalayan şirketler, 6 (altı) ay içerisinde, detayları Anlaşma kapsamında belirtilen aşağıdaki önlemleri almayı taahhüt etmektedir;
- Engelleme (Blocking) – Dolandırıcılık, para kuryeliği (money muling) ve ilgili davranışların önlenmesi adına, sahte içeriklerin tespit edilmesi ve engellenmesi için gerekli önlemlerin alınması süreçlerini içermektedir. Şüpheli içeriklerin ve hesapların tanımlanması, işaretlenmesi ve kaldırılması için şirket içerisinde etkili süreçlerin yürütülmesi; bu tür içerikleri oluşturan kullanıcıların engellenmesi ve yeni hesap oluşturamamasının sağlanması; oturum açmak için uygun kimlik doğrulama yöntemlerinin kullanılması; çevrim içi flört hizmeti veren şirketler bakımından ise, kullanıcıların kimliğinin doğrulanması, gerçek kişi olduklarını kanıtlamaları ve gerçek kişi olduğu doğrulanmayan kullanıcıların hesabı kullanamaması şeklinde önlemler alınacaktır.
- Raporlama (Reporting) – Dolandırıcılığın ve sahte içeriklerin bildirilmesi için basit ve hızlı bir rotanın benimsenmesi süreçlerini içermektedir. Kullanıcıların bu tür bildirimleri yapabilmesi için platform içerisinde basit bir mekanizmanın oluşturulması gerekmektedir. Ayrıca, şüpheli dolandırıcılık işlemlerinin ve hesapların kolluk kuvvetlerine hızlı bir şekilde bildirilmesine ilişkin süreçler de belirlenmelidir. Bununla birlikte, bilinmeyen ve/veya şüpheli kişilere ve hesaplara ilişkin olarak diğer kullanıcıları uyarmaya yönelik platform üzerinden bilgilendirmeler ve işaretler de kullanılmalıdır.
- Yayından kaldırmalar (Takedowns) – Sahte içeriklere ve hesaplara karşı hemen harekete geçilmesini içermektedir. Bu taahhüt kapsamında, sahte olduğu tespit edilen ve sahte olduğundan şüphe edilen tüm içerik ve hesapların derhal kaldırılması gerekmektedir. Ayrıca hesabı ele geçirilen ve dolandırıcılığa maruz kalan kullanıcının hesabını eski hale getirmek için de süreçler belirlenmelidir.
- Reklam (Advertising) – Kullanıcıları sahte reklamlardan korumak adına önlemlerin alınmasını içermektedir. Bu taahhüt uyarınca imzacı şirketler tarafından, yeni reklamverenlere yönelik doğrulama mekanizması oluşturulmalı, şüpheli içeriğe sahip reklam ve tanıtımların taraması ve takibi yapılmalıdır. Bunun yanı sıra, Birleşik Krallık düzenlemelerine tabi finansal hizmet sağlayıcı şirketlerin ilgili resmi kurumlar tarafından gerekli yetkilendirmelere sahip olduğunun teyit edilmesi de gerekmektedir.
- Kanun Yaptırımları (Law Enforcement) – Herhangi bir suçun veya suç şüphesinin olması halinde, hükümetin ve kolluk kuvvetlerinin taleplerine yanıt vermeye ve bu kapsamdaki süreçlerin yürütülmesine özgülenmiş irtibat kişilerinin belirlenmesini içermektedir. Soruşturmayı desteklemek adına, ciddi ve organize suç aktörleri hakkında kolluk kuvvetleri tarafından bilgi edinme taleplerine en kısa sürede yanıt verilmesi ve işbirliğinin sağlanması gerekmektedir.
- İstihbarat Paylaşımı (Intelligence Sharing) – Dolandırıcılıklarla ilgili bilgilerin ve veritabanının paylaşılmasına ilişkin süreçleri içermektedir. Bu taahhüt ile, çevrim içi dolandırıcılığın tespit edilmesi ve önlenmesi ile ilgili olarak en iyi uygulamanın geliştirilebilmesi amacıyla Birleşik Krallık hükümeti, Bilgi Komisyonu Ofisi (Information Commissioner’s Office – ICO) ve sektördeki paydaşlarla iş birliği ve bilgi paylaşımı yapılması hedeflenmektedir.
- Şeffaflık (Transparency) – Dolandırıcılık riskleri ve bunları çözmek için şirket nezdinde neler yapıldığı hakkında bilgi verilmesini içermektedir. Bu taahhüt kapsamında, imzacı şirketlerin kullanıcıları güvende tutmak için ne tür önlemler aldığına ve kullanıcıların kendilerini dolandırıcılıktan nasıl koruyabileceğine ilişkin kullanıcılara yönelik yardım merkezi, makale ve/veya şeffaflık raporları temin edilmesi hedeflenmektedir.
- İletişim (Comms) – Kullanıcıların çevrim içi dolandırıcılığı tespit etmesini ve önlemesini desteklemek için kullanıcılara yönelik iletişimin geliştirilmesini içermektedir. Söz konusu taahhüt, kamuoyunda farkındalık yaratmayı ve dolandırıcılığı önlemek adına hükümet ile işbirliği yapılarak iletişim süreçlerinin yürütülmesini hedeflemektedir. Kullanıcıların karşılacabileceği dolandırıcılık riskleri ile ilgili olarak kullanıcılara mesajlar ve içerikler gönderilerek etkileşime geçilecektir.
- Ufuk Taraması (Horizon Scanning)* – Dolandırıcılık riskini önlemek adına ufuk taraması çalışmalarının yürütülmesini içermektedir. Mevcut ve gelecekte ortaya çıkabilecek, potansiyel dolandırıcılık türlerinin tespit ve analiz edilmesi, değerlendirilmesi ve bunlara önceden müdahale edilmesi amacıyla ileriye yönelik, sistematik ve düzenli olarak inceleme yapılması amaçlanmaktadır.
Belirtildiği üzere, Anlaşma’yı imzalayan ve gönüllü olarak bu taahhütleri yerine getirmeyi kabul eden teknoloji şirketleri, söz konusu tedbirleri 6 ay içerisinde uygulamayı kabul etmiştir.
Sonuç
Anlaşma, dünya çapında türünün ilk örneği olarak anılmakta olup aynı zamanda dünyaya iyi bir örnek olması bakımından da önem arz etmektedir. Çevrim içi dolandırıcılıkla mücadele adına sektörde iyi uygulama geliştirmek için önemli bir iş birliği olan bu Anlaşma, yalnızca Birleşik Krallık’ta değil tüm dünyada ve sektördeki diğer oyuncular için de örnek oluşturması bakımından önemli bir gelişme olarak kabul edilmektedir.
Diğer gündem yazılarımıza bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Hukuk ve Bilişim Dergisi’nin 15. Sayı’sını okumak için bağlantıya tıklayınız.
Yazar: Av. Berna ÇETİNKAYA
Hukuk ve Bilişim Dergisi ve Blog kısmımızda,
Bilişim Suçları
Blockchain ve Dijital Paralar
Yapay Zekâ ve Robot Hukuku
Elektronik Ticaret Hukuku
İnternet Hukuku
Kişisel Verilerin Korunması Hukuku
Start-Up Hukuku
E-Spor Hukuku
Fikri Mülkiyet Hukuku ve benzer teknoloji hukuku alanlarında yazılar okuyucularımıza sunulmaktadır.