Makalemizde Metaverse ve Metaverse Projeleri konusunu inceleyeceğiz.
METAVERSE NEDİR
Metaverse, internet üzerindeki sanal dünyaların, arttırılmış gerçeklik (AR) teknolojisi ve internetin kullanılması oluşan kolektif bir sanal alandır. Metaverse veri deposunda internet ve arttırılmış gerçeklik teknolojisi çok önemlidir.
Metaverse terimi ilk olarak 1992 yılındaki Neal Stephenson’un bilim kurgu kitabı olan Snow Crash’de kullandı.
Meta veri deposunda video konferans, e-posta, sanal gerçeklik(VR), sosyal medya gibi unsurlar barındırır. Arttırılmış gerçeklik, yapay zeka, bulut teknolojisi, internet gibi teknolojiler meta veri deposunda önemlidir. Metaverse teknolojisinde ekosistem verileri, kullanıcı verileri, avatarları, içerik oluşturma, sanal ekonomi, güvenlik gibi kullanıcı merkezli özelllikler meta veri deposunda dikkate alınır. (Bkz: Metaverse Coin)
Önemli Metaverse Projeleri
1.Decentraland (Mana)
DECENTRALAND, Ethereum blok zinciri tarafından desteklenen bir sanal gerçeklik (metaverse) platformudur. Kullanıcılar içerik ve uygulamalar oluşturabilir,deneyimleyebilir ve bunlardan para kazanabilir. Decentraland’ta araziler kalıcı olarak topluluğa aittir. Kullanıcılar, blok zinciri tabanlı bir parsel defteri üzerinde e-arazinin mülkiyetini talep edebilir. Araziler MANA adlı kripto para ile alınabilir. Bu platformda kullanıcılar NFT sergilerine katılabilir, kendilerine sanal bir dünya yaratıp bir çok etkinlik düzenleyebilir, hatta pek yakında çeşitli e-spor müsabakalarını izleyebilir.
Woke up to 109%+ $MANA
The money is nice but it's about realizing the metaverse's potential for accessibility & inclusion.
My favorite photo from our @BlockchainEdu @DclUniversity @decentraland @CalBlockchain @HarvardLawBFI event teaching students about @Uniswap governance. pic.twitter.com/p1g4Q1BJBA
— Erick Pinos (@erickpinos) October 30, 2021
Yukarıdaki görselde uluslararası blockchain kulübü olan Blockchain Education Network (BEN) bir toplantısını Decentralized platformu üzerinde yapmıştı.
2.The Sandbox (Sand)
Sandbox oyuncuların kendi oyunlarını oluşturabilecekleri, kendilerine ait oyun içi envanterlere sahip olabilecekleri benzersiz bir sanal dünya inşa etmeye olanak sağlayan bir metaverse projesidir. Oyunda oyuncular başarılarına göre eşsiz envanterler kazanabiliyor ve isterseler bu envanterleri NFT şeklinde satabiliyor. Platform içerisinde oyuncular oyun performanslarına bağlı olarak oyun içi token olan SAND COIN kazanabiliyor. SAND sahipleri ayrıca Merkezi Olmayan bir sistem aracılığıyla platformun yönetimine katılabilecekler. (DAO merkezi olmayan organizasyon demektir.). Kısacası SANDBOX, oyuncuların oyun deneyimlerini oluşturabilecekleri, sahiplendirecekleri ve bunlardan para kazanabilecekleri sanal bir dünyadır.
SAND, Ethereum tabanlı ERC-20 Utility Tokendir. SANDBOX’un vizyonu Minecraft ve Roblox’tan farklı olarak oyun içi kazanılan NFT’ler ve SAND ile oyuncuları ödüllendirmektir. Oyuncular bu projede envanter ticareti yapabilir, platform için yapılacak oylamalara katılabilir, oyun oynayabilir, takas yapabilir. Oyun içerisinde VOXEDIT, MARKETPLACE, GAME MAKER gibi üç entegre ürün bulunmaktadır. Sandbox Metaverse’i oyuncuları ve yaratıcıları güçlendirmek için blockchain teknolojisini ve NFT teknolojisini kullanır. Her NFT özgündür, farklıdır, bölünemez ve başka bir nft ile değiştirilemez.
Oyun içerisinde e-arsa, oyun içi utility token olan SAND ve envanter NFT’leri bulunmaktadır. Oyun içerisinde alınan e-arsalar ile oyun içerisinde pasif gelir etme imkanı vardır. Yukarıdaki harita THE SANDBOX üzerindeki arsaların haritasıdır. Platform ile işbirliği yapan şirketler, projeler, oyuncular aldıkları arsaları ile haritada yer bulmaktadır.
Hukuki Açıdan Metaverse
Metaverse projelerindeki NFT ve platformun kripto parasının bir cüzdandan başka bir üçüncü cüzdana aktarılmak üzere izinsiz yapılan işlemlerde TCK hükümleri ve ilgili mevzuatlar uygulanabilir.Metaverse projelerinin yazılımsal kodlarının açık kaynaklı olması nedeniyle bir başka projede kullanılması hukuki bir sorun oluşturmayacaktır.
Facebook ve Metaverse
FACEBOOK şirketi 28.10.2021 tarihli açıklamasında şirketin yeni isminin META olacağını duyurdu. Metaverse projesi için yaklaşık olarak 10 milyar dolardan fazla yatırım yapacaklarını açıkladı. Mark Zuckerberg açıklamasında “Teknolojinin bu ilerleyişini birbirimizle olan iletişimimizin daha doğal olması olarak görüyoruz. Facebook’un tarihçesinde internete metin girdik, ardından kameralı telefonlar geldi. İnternet daha görsel ve mobil oldu. Bağlantılar iyileştikçe daha zengin videolara sahip olduk” dedi.
Facebook kendi sanal dünyasına HORIZON ismini verdi. Henüz piyasaya sürülmemiş olan horizonda insanlar sanal ortamda birbirleriyle vakit geçirebilecekler. GTA San Andreas’ın tekrardan tasarlanacağı açıklandı. Sanal evrene katılmak Oculus Quest sanal gerçeklik setiyle mümkün olacak. Facebook birkaç yıl önce sanal gerçeklik seti üreten şirket Oculus’u satın almıştı. Aynı zamanda Zuckerberg, metaverse’in bireysel yaratıcılara ve sanatçılara muazzam bir fırsat getireceğine dair açıklamalar yaptı; günümüzde şehir merkezlerinden uzakta çalışmak ve ev sahibi olmak isteyen bireylere ve eğitim veya eğlence fırsatlarının daha sınırlı olduğu yerlerde yaşayan insanlara çok fazla katkı sağlayacağını belirtti. (https://www.theverge.com/22588022/mark-zuckerberg-facebook-ceo-metaverse-interview)
Metaverse’in kullanılacağı asıl teknoloji olan blockchain temelinde NFT teknolojisi hakkındaki yazımız için de bağlantıya tıklayabilirsiniz.