Moderna ve Biontech Arasında Patent Krizi
Moderna Hakkında
Kurulduğu günden bu yana 10 yıl içinde Moderna, RNA (mRNA) alanında programlar geliştiren bir bilim araştırma aşaması şirketinden, çeşitli klinik aşı ve aşı portföyüne sahip bir kuruluşa dönüşmüştür. Yedi modalite genelinde terapötikler, mRNA ve lipid nanoparçacık formülasyonu dahil alanlarda geniş bir fikri mülkiyet portföyü olan ve ticari üretime izin veren entegre bir üretim tesisidir. Moderna, hem çığır açan bilimin hem de hızlı üretim ölçeklendirmesinin peşinde koşmaya izin veren çok çeşitli yerel, hükümet ve ticari işbirlikçilerle ittifaklar sürdürmektedir. COVID-19 pandemisine karşı en erken ve en etkili aşılardan biridir.Son zamanlarda Moderna’nın yetkilileri bir araya gelerek izinli kullanım ve onaya olanak tanımıştır. Moderna’nın mRNA platformu, temel ve uygulamalı mRNA bilimi, iletim teknolojisindeki sürekli ilerlemeler üzerine kuruludur.
BioNTech Hakkında
BioNTechİngilizceden (Biopharmaceutical New Technologies’den) oluşturulmuştur. Almanya merkezli halka açık biyoteknoloji şirketidir. Çeşitli hastalıkların tedavisi için hastaya özgü yaklaşım ile aktif immünoterapiler üretmektedir. Kanser immünoterapisi için mRNA tabanlı ilaçlar, bulaşıcı hastalıklar için aşılar ve nadir hastalıklar için protein tedavileri geliştirmektedir. BioNTech/Pfizer’in Comirnaty® adındaki aşı maddesi, 2020 yılında Alman ilaç firması BioNTech ile ABD’li ilaç firması Pfizer tarafından iş birliği çerçevesinde geliştirildi. Avrupa Komisyonu 21 Aralık 2020 tarihinde bu aşı maddesi için Avrupa Birliği’nde ve dolayısıyla Almanya için de şartlı kullanım onayı verdi. BioNTech/Pfizer’in ürettiği Comirnaty, Moderna tarafından üretilen aşı maddesi gibi mRNA aşı maddesi adı verilen bir aşıdır.
Patent Anlaşmazlığı
Moderna, pandemiden yıllar önce geliştirdiği teknolojiyi kopyaladıklarını iddia ederek, Amerika Birleşik Devletleri’nde onaylanan ilk Covid-19 aşısının geliştirilmesinde patent ihlali yapıldığı gerekçesi ile Pfizer ve Alman ortağı BioNTech’e dava açtı.
Moderna, Pfizer ve BioNTech’in Moderna’nın patentli teknolojilerinin mRNA aşılarının başarısı için kritik olan iki temel özelliğini kopyaladığını belirtti. COVID-19 ortaya çıktığında, ne Pfizer ne de BioNTech, Moderna’nın bulaşıcı hastalıklar için mRNA aşıları geliştirme deneyimine sahip değildi ve Moderna’nın kendi aşılarını geliştirme konusundaki liderliğini bilerek takip ettiler. İlk olarak, Pfizer ve BioNTech, Moderna’nın yenilikçi yolundan uzak duracak seçenekleri içeren dört farklı aşı adayını klinik testlere aldı. Ancak Pfizer ve BioNTech, sonunda Spikevax ile aşısında aynı mRNA kimyasal modifikasyonuna sahip bir aşı ile ilerlemeye karar verdi. Moderna bilim adamları, 2010 yılında mRNA vücuda girdiğinde istenmeyen bir bağışıklık tepkisini provoke etmekten kaçınan bu kimyasal modifikasyonu geliştirmeye başladılar ve 2015’te insan denemelerinde bunu ilk doğrulayan kişi oldular.
İkincisi ve yine birçok farklı seçeneğe sahip olmalarına rağmen, Pfizer ve BioNTech, Moderna’nın bir koronavirüs için lipid nanoparçacık formülasyonunda tam uzunlukta spike proteini kodlama yaklaşımını kopyaladı. Moderna bilim adamları, COVID-19’un ilk ortaya çıkmasından yıllar önce Orta Doğu Solunum Sendromu’na (MERS) neden olan koronavirüs için bir aşı oluşturduklarında bu yaklaşımı geliştirdiler. Moderna’nın uygulamaya çalıştığı patent haklarının hiçbiri, Moderna’nın COVID-19 ile mücadele için Ulusal Sağlık Enstitüleri ile yaptığı işbirliği sırasında oluşturulan herhangi bir fikri mülkiyetle ilgili değildir. Bu işbirliği, ancak burada söz konusu olan patentli teknolojilerin 2015 ve 2016’daki klinik deneylerde başarılı olduğu kanıtlandıktan sonra başladı.
Şimdilik belli bir maddi tazminat talep edilmeyen dava Massachusetts’teki ABD Bölge Mahkemesi’nde ve Almanya’daki Düsseldorf Bölge Mahkemesi’nde açıldı.
Moderna CEO’su Stephane Bancel yaptığı açıklamada, “Bu davaları, öncülüğünü yaptığımız, yaratılmasına milyarlarca dolar yatırım yaptığımız ve Covid-19 pandemisinden önceki on yılda patentini aldığımız yenilikçi mRNA teknoloji platformunu korumak için açıyoruz” dedi.
Pfizer ve BioNTech, patentlerinin ihlal edildiğini söyleyen başka şirketler tarafından açılmış halihazırda çok sayıda davayla karşı karşıya.
Örneğin Almanya’nın CureVac şirketi de temmuz ayında BioNTech’e dava açmıştı. BioNTech, çalışmalarının orijinal olduğunu belirten bir açıklama ile buna yanıt verdi.
Pfizer/BioNTech yetkilileri aşılarının ve ilaçlarının patentlerini şiddetle savunacaklarını söylüyor.
Yapılan açıklamarda Moderna, Pfizer/BioNTech’in iki tür fikri mülkiyete sahip olduğunu söyledi. Bunlardan biri, Moderna’nın bilim adamlarının 2010’da geliştirmeye başladığını ve 2015’te insan denemelerinde ilk doğrulayan olduğunu söylediği bir mRNA yapısını içeriyor.
İddia edilen ikinci ihlal, Moderna’nın bilim insanlarının Orta Doğu Solunum Sendromu’na (MERS) neden olan koronavirüs için bir aşı oluştururken geliştirdiğini söylediği tam uzunlukta bir spike proteinin kodlanmasını içeriyor.
Yazarın tüm yazılarını bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Ayrıca “Markanın Kullanılmaması Nedeniyle Hak Kaybı” isimli 9. Sayımızdaki yazısını okumak için bağlantıya tıklayınız.
Kaynakça
https://investors.modernatx.com/news/news-details/2022/Moderna-Sues-Pfizer-and-BioNTech-for-Infringing-Patents-Central-to-Modernas-Innovative-mRNA-Technology-Platform/default.aspx
https://tr.euronews.com/2022/08/26/amerikali-moderna-pfizer-biontech-ortakligina-mrna-teknolojisi-icin-patent-davasi-acti
https://investors.modernatx.com/news/default.aspx
Sakarya Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden 2014 yılında mezun olmuştur.
NeoMark Patent Ofisi’nde 8 yıldır Marka&Patent Uzmanlığı görevini yapmaktadır.
Genç girişimci kadınlara yönelik bir çok sosyal sorumluluk projesinde yer alarak marka ve patent konularında kadınlara ve girişimci gençlere gönüllü danışmanlık vermektedir. Evli ve bir kız çocuğu annesidir.