Nesnelerin İnterneti Savaş Alanında (IoBT)(Internet of Battlefield Things)
Giriş
Günlük yaşamın hemen hemen her alanında sıkça gördüğümüz internete bağlı nesnelerden oluşan akıllı ağlar artık savaş alanlarında da yerlerini almaya başladılar. Bilim adamları, askerlerin düşmanı tanımlamasına, silah sistemlerine ve savaş alanında ihtiyaç duyulan diğer tümleşik muharebe cihazlarına hızlı erişim sağlamalarına olanak sağlayacak akıllı nesneleri askerler için geliştirme çabası içerisindeler. Özellikle biyometrik giyilebilir akıllı teknolojiler muharebe alanındaki askerlere arzulanan seviyede destek sağlamaya başladılar. (nesnelerin interneti nedir)
Muharebe Alanı Nesnelerin İnterneti (Internet of Battlefield Things) olarak adlandırılan bu yeni teknoloji alanı için Amerika Birleşik Devletleri Ordusu Araştırma Laboratuvarı 25 milyon dolarlık bir yatırım yaptı. Biyometrik giyilebilir teknolojilerdeki gelişmeler ve bu tür akıllı cihazların hayatın her alanında kullanımın yaygınlaşması nesnelerin interneti kavramının askeri alanlarda kullanımını bir zorunluluk haline getirdi.
Askeri Alanda Nesnelerin İnterneti
Muharebe alanındaki askeri araçların birbirleri ile bağlantılı olarak bir iletişim içerisinde olmaları ve bu ağa muharebe alanında görev yapan askerler ile insansız otonom savaş araçlarının da eklendiğini düşündüğümüzde ortaya çok büyük verilerin üretildiği bir sistem çıkmaktadır. Ayrıca bu verinin yapay zekâ destekli bir karar destek sistemi tarafından işlenerek muharebe sahasındaki askerlere belirli komutlar gönderildiği de hesaba katıldığında nasıl bir ağ oluştuğu ve bu ağ üzerinde hareket eden verinin büyüklüğü tahmin edilebilmektedir. Böylesi karmaşık bir ortamda ağa dahil olan akıllı nesneler hem kendi aralarında hem de sistem içerisinde sürekli haberleşme halinde bulunmaktadırlar. (nesnelerin interneti örneği)
Elbette ki farklı cihazların ortak bir ağda bulunması bazı zorlukları da beraberinde getirecektir. Tüm akıllı sistemler ilk üretiminden itibaren birlikte çalışmaya uygun olmayacaktır. (nesnelerin interneti örnekleri)
Muharebe alanında, savaş ortamında veri alışverişi yoğun olarak kablosuz erişimin kullanıldığı ve bu kablosuz erişimin sağlıklı olarak idame ettirilmesi gerektiği bir durum yaratacaktır. Bu ortamda veri haberleşmesi ve bu iletimin sağlanması en önemli konu haline gelecektir. Veri güvenliği açısından bakarsak, yoğun bir siber saldırıya karşı önlem ve karşı siber saldırı görevleri ortaya çıkacaktır. Akıllı evlerdeki akıllı cihazlar arasındaki veri iletiminin benzeri bir durum ortaya çıkacaktır. Ancak savaş alanında mesafeler artmış ve ağa bağlı nesne sayıları artmış olarak yeni problem sahaları ile karşılaşılacaktır. Bilim insanları geleceğin savaş alanını böyle hayal etmektedir.
Savaş Alanı Nesnelerin İnternetinde Siber Güvenlik
Savaş alanındaki duyarga ve akıllı nesnelerden elde edilen gerçek zamanlı verilerin iletildiği iletişim ortamı olan bu ağın en mahrem bilgilere sahip olduğu gözden kaçmamalıdır. Bu düşman eline geçtiğinde büyük etki yaratacak hassas verilerin her türlü siber saldırıya karşı yeterli koruma altına alınması birincil zorunluluktur. Özellikle tüm muharebe alanına yayılmış duyarga ve insansız muharebe araçlarının sağladığı veriler çok önemlidir. Bu veriler sistemin bir parçası olan karar destek sistemlerinde karar vermeyi sağlayacak veri kümesini oluşturmaktadır.
Özellikle nesnelerin interneti kapsamında bu ağa bağlanan akıllı nesnelerin farklı ara yüzlere sahip olması, farklı yazılımlar ile çalışması ve bu tür teknik nedenler ile güvenlik önlemleri arasındaki farklar siber güvenlik önlemlerinin alınması bakımından zorlukları getirmektedir. Klasik siber güvenlik yazılımlarına ek olarak mobil güvenlik tedbirlerinin de göz önünde tutulma zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Mobil cihazlar, boyutları, yazılımsal öncelikleri, işlem gücü ve donanımsal kısıtları nedeni ile özel yazılımlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu akıllı cihazların muhabere alanında görev yaptığı düşünüldüğünde ortaya yeni siber güvenlik ihtiyaçları çıkmaktadır.
Geleceğin savaş alanında insanın olmayacağı veya asgari sayıda olacağı düşünüldüğünde otonom ve akıllı sistemlerin veri üretip bu veriyi ileteceği ve nihayetinde işleyeceği düşünüldüğünde muhabere alanı siber güvenlik sorununun giderek önem kazandığı görülmektedir. ABD ordusunun son günlerde ağırlıklı olarak yatırım yaptığı alan muharebe alanı siber güvenlik tedbirleri olmaktadır. ABD ordusundaki ilgili birim tarafından ülkedeki yazılım şirketlerine bu alanda çeşitli görevler verilerek özel yazılımlar talep edilmektedir.
Nesnelerin İnterneti ve Savaş Hukuku
Savaş hukuku, savaşa girişmek için kabul edilebilir gerekçeleri ve savaş sırasında sergilenen davranışların sınırlarını belirleyen hukuk dalıdır. Uluslararası kamu hukukunun bir parçası olarak kabul edilir. Akıllı nesnelerin savaş alanında boy göstermesi ile birlikte savaş hukukunun da kapsadığı alan değişmektedir. Akıllı nesnelerden ve bu nesnelerin üzerinde çalışan yapay zekadan dolayı hala tartışılan bir hukuk alanına giriş yapılmaktadır. Yapay zekanın hukuki durumu savaş hukuku kapsamında tekrar ele alınmak zorundadır. Özellikle otonom sistemler tarafından işlenme ihtimali ortaya çıkan savaş suçlarında sorumlu tespiti kapsamında yeni tartışmaların ortaya çıkacağı kaçınılmaz olacaktır.
Nesnelerin interneti hakkında temel bilgileri bağlantıdaki yazıdan ve yapay zeka ile nesnelerin internetinin bağlantısını buradaki yazıdan okuyabilirsiniz.
Bilgisayar Yüksek Mühendisi olarak uzun yıllar Siber Güvenlik ve Bilgi Güvenliği alanlarında çalışmıştır. Hukuk eğitimini Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde tamamlamıştır. Bilişim ve Hukuk gibi iki farklı disiplini birleştirerek Bilişim Hukuku alanında çalışmalarını sürdürmektedir. Eskişehir Barosu nezdinde avukatlık yapmaktadır.