Ekonomik Reform Paketi Başlıkları ve Değerlendirilmesi
12 Mart 2021 tarihinde açıklanan “Ekonomik Reform Paketi”nde özellikle teknoloji ve hukuk konusundaki başlıkların değerlendirilmesi gerekliliği oluşmuştur. Bu başlıklar şu şekildedir: ( bilişim suçları, bilişim hukuku )
Finans Hukuku
- Katılım finans kuruluşlarının katılım finans ilkelerine uyum düzeylerinin bağımsız bir şekilde derecelendirilmesini sağlamak üzere “katılım finans derecelendirmesi” sisteminin oluşturulacağı belirtilmiştir.
Katılım finans sisteminin, klasik banka finans sistemine göre tercih oranının arması sebebiyle genişlemesi, bu konuda finansal kuruluşların katılım finans sistemine uygunluğunun ne kadar olduğunun belirlenmesini gerekli kılmıştır.
- Tüm finansal kredi ve risk verisini içeren Risk Merkezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kontrolünde yeniden organize edileceği açıklanmıştır.
Halihazırda mevcut olan Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi, Bankacılık Kanunu Ek Madde-1 ile oluşturulmuştu. Kredi kuruluşları ile Kurulca uygun görülecek finansal kuruluşların müşterilerinin risk bilgilerini toplamak ve söz konusu bilgileri bu kuruluşlar ile gerçek veya tüzel kişilerin kendileriyle ya da onay vermeleri koşuluyla gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri ile de paylaşılmasını sağlamak üzere faaliyet göstermekte idi.
Açıklanan pakete göre, Risk Merkezi’nin T.C. Merkez Bankası kontrolünde yeniden organize edileceği görülmektedir.
- Finansal tüketicinin korunması, piyasa bütünlüğü ve rekabetin güçlendirilmesine yönelik gözetim mekanizması oluşturulması açıklanmıştır.
Özellikle pandemi dönemi ile haklarının korunması gerekliliği artan finansal tüketiciler halihazırda en başta TBB nezdinde korunmakta olsa da, “ekonomik reform paketi”nde aynı veya farklı çatı altında bir gözetim mekanizmasından bahsedilmiştir.
- Uluslararası standartlarda bir katılım finans tahkim mekanizması kurulacağı açıklanmıştır.
Yukarıda açıkladığımız katılım finansı konusunda da tahkim mekanizması kurulacağı öngörülmüştür. Bu da yukarıdaki maddeye benzer şekilde katılım finansında tüketicilerin korunmasını ve hızlı uyuşmazlık çözümünü hedeflemektedir.
Finansal Teknolojiler
- Merkez Bankası’nın, dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını oluşturacağı açıklanmıştır.
İlgiyle takip ettiğimiz dijital paralar özelinde kripto paraların ülkemizde ve Dünya’da hangi regülasyonlara tabi olacağı haberleri konusunda bir açıklama olduğu görülmektedir.
Kripto paraların özellikle son 1 yıldır yaygın şekilde kullanılması ve şirketlerin de hizmetlerine dahil etmeleri ile, bu konuda regülasyon ihtiyacının arttığı aşikardır. Bu kapsamda kripto paraların doğru bir zeminde mevzuatta yerini bulması önem arz etmektedir.
- Dijital piyasalarda adil rekabeti geliştirmek için serbest pazar ilkeleri ve AB düzenlemeleriyle uyumlu adımlar atılacak. Dijital piyasaların düzenlenmesine yönelik kanun teklifi hazırlanacağı belirtilmiştir.
Bir üst maddedeki açıklamaya benzer amacı güden bir açıklama olduğu görülmektedir. Yine son dönemlerde dijital piyasalarda gördüğümüz manipülasyonlar ve dijital piyasaların da bu manipülasyonlara gerek teknolojik, gerek ekonomik ve gerekse hukuksal olarak açık olması durumu, bu düzenleme ihtiyacını ortaya çıkarmış olup, ilgiyle beklediğimiz bir regülasyondur.
- Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının Bankalararası Kart Merkezi’nde temsili sağlanacağı açıklanmıştır.
Güvenli ödemeler için bir dayanak olan Bankalararası Kart Merkezi’nin, Elektronik Para Kuruluşları’nı da kapsamına alması, özellikle elektronik para sektöründeki “kartlı ödemeler” için gerekli olacaktır.
Sermaye Piyasası Hukuku
- Şirketlerin finansman ihtiyaçlarını özkaynakla yapmalarını teşvik ederek, halka arz süreçlerini kolaylaştırılması açıklaması.
Şirketlerin finansman ihtiyaçları için gerekli olabilecek bu adımda, halka arzda yatırımcıların korunmasını n sağlanmasına da dikkat edilmesi gerekmektedir.
- Sermaye piyasalarında ürün çeşitliliğini artırmak için Proje Finansmanı Fonu ve Projeye Dayalı Menkul Kıymetlere ilişkin düzenlemeleri tamamlanması açıklaması.
Sermaye piyasalarında özellikle teknolojinin artması ile farklı finansman yöntemleri ihtiyacı oluşmuş, özellikle kripto paralar ile bu ihtiyaçlar henüz hukuki zemine oturtulmasa da, teknolojik zemine oturtulmuş durumda idi. Bu kapsamda bununla benzer şekilde yine proje bazlı finansman düzenlemelerinin de teknoloji ile beraber gelen düzenlemelerden olduğu görülmektedir.
- Zamanaşımı nedeniyle Yatırımcı Tazmin Merkezi’ne devredilen yatırım hesapları, hak sahiplerinin talepleri durumunda iade edilerek mülkiyet hakkı güvence altına alınması açıklaması.
Sermaye piyasalarında yatırımcılar açısından bir af niteliğinde olabilecek bir düzenleme olarak nitelendirilebilecektir.
Elektronik Ticaret Hukuku
- Ulusal ve uluslararası gelişmeler dikkate alınarak Türkiye’nin elektronik ticaret mevzuatının yol haritası çıkarılacak ve bu alanda düzenlemeler yapılması açıklaması.
Yine pandemi döneminde oldukça genişleyen elektronik ticaret sektörü açısından Dünya’nın ve teknolojinin takip edilmesi gerekliliği mevcuttur.
Kişisel Verilerin Korunması
- AB Genel Veri Koruması Tüzüğü’nün (GDPR) yurt dışına veri aktarılmasına yönelik hükümleri esas alınarak Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda gerekli değişiklikler yapılacak.
Pakette bilişim ve teknoloji hukuku açısından en fazla dikkat edilmesi gerekilen maddelerden olabilecek bu madde, GDPR’dan bazı noktalarda ayrılan Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun, Avrupa’daki muadili GDPR’a yaklaştırma konusundaki adımlardan olduğu gözükmektedir.
Yazan: Ali ERŞİN
Av. Ali ERŞİN’in tüm yazılarını bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Hukuk ve Bilişim Dergisi’nin Yeni Sayısını okumak için bağlantıya tıklayınız.
Ankara Barosu’na kayıtlı avukattır. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 2019 yılında mezun olmuştur. Hukuk ve teknoloji alanlarında çalışmalar yürütmekte olup, Hukuk ve Bilişim Dergisi ile Blog’un genel koordinatörlük ve editörlük görevlerini yürütmektedir. Anadolu Üniversitesi S.B.E. Özel Hukuk Anabilim Dalından “Metaverse Dünyasında Fikri Hakların Korunması” konulu yüksek lisans tezi ile mezun olmuştur.