Müstehcenlikle İlgili Bilişim Suçları
Müstehcenlik Suçu Nedir?
Müstehcenlik suçu Türk Ceza Kanunu’nun 226.maddesine göre düzenlenen cinsel içerik barındıran ve genelde basın ve yayın yolu ile işlendiğinden bilişim suçları kategorisinde ele alınan bir suçtur. Müstehcen adı altında adlandırılan içeriklerin ve ürünlerin üretim, satım, kopyalama, depolaması ve/veya kiralaması suç olarak sayılmaktadır. Kanun bir tanım içermemektedir. Kavramın sınır ve kapsamı yargı kararları tarafından belirlenecektir. Genel uygulamada bu suçlar sebebiyle oluşturulan soruşturmalar evrensel olduğundan siber güvenlik ve uluslararası çocuk pornosu ile mücadele kurumlarının Türk güvenlik kurumlarına bildirilen ihbarlar sonucunda başlamaktadır. Bu sebeple soruşturma dosyası temel evrak ve belgeleri İngilizce dilinde hazırlanan kapsamlı rapor ile IP adresi içerir. Çocuklar ve yetişkinler için bu suç farklı mevzuatlarda da hüküm altına alınmıştır.
Müstehcenlik Nedir?
Mülga 765 Sayılı TCK m. 426/1 fıkrasında, “Halkın ar ve haya duygularını inciten veya cinsi arzuları tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlâka aykırılık” müstehcenlik kelimesi olarak tanıtmış ve bu tanımın sorunun çözümü için yeterli olamayacağı, hangi ürünlerin bu nitelikte olduğu, kime göre sorunun çözümleneceği, hangi zaman kapsamında konunun ele alınacağı hususunda eleştirisel sözlerde bulunulmuştu.1 Ama müstehcenlik kavramıyla ilişkili bu gibi sorunlar 5237 Sayılı TCK yönünde de çözümlenmemiş bulunuyor. CGK 24/3/2015 gün, 2014/14-603 Esas, 2015/66 sayılı kararında bir kural gücü taşıyan kavram olarak sayılan müstehcenliğin, toplumlar arası ve toplum içi değerlere paralel değiştiği ve müstehcenlik olgusunun belirlenmesinde toplumun belirli bir kısmında kabul gören etik değer düşüncelerini değil toplum genelinin adil topluluk düzenine ilişik tavır yargılarının baz alınmasının gerekliliğini belirtmiştir.
Müstehcenlik ile İlgili Bilişim Suçları
Müstehcenlik kavramına karşılık gelen suçların basın ve yayın yolu kullanılarak işlenmesi bilişim suçu kapsamında değerlendirilmektedir. Bunlardan daha önce işlenmiş veya işlenmeye teşebbüs edilmiş olanlar şu şekildedir:
1) a. Bir çocuğa müstehcenlik içeren görsel görüntüleri gösteren, yazı içeriğini gösteren okutan, dinleten ya da sözlere sahip ürünleri veren,
b. Bu ürünleri/içerikleri çocukların girebileceği, görüntüleyebileceği yerlerde sergileyen ya da alenen gösteren, okuyan, okutan, söyleyen, söyleten,
c. Bu ürünleri/içerikleri reklam veren kişi 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve adli para cezası ile cezalandırılır.
2) Müstehcen görüntü, yazı ya da sözleri basın ve yayın yolu kullanarak sergileyen veya yayınlanmasına aracılı olan şahıs altı aydan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.
3) Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünlerin üretiminde çocukları, temsili çocuk görüntülerini veya çocuk gibi görünen kişileri kullanan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu ürünleri ülkeye sokan, kopyalayan, satışa çıkaran, nakleden, depolayan, ihraç eden, bulunduran ya da başkalarının kullanımına sergileyen kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
4) Şiddet kullanılarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde veya doğal olmayan yoldan yapılan cinsel davranışlara ilişkin yazı, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üreten, ülkeye sokan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, başkalarının kullanımına sunan veya bulunduran kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
5) 3 ve 4.maddelerdeki ürünlerin içeriğini basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayınlanmasına aracılık eden, olanak sağlayan ya da çocukların bu içeriklere ulaşımını, görmesini, dinlemesini ya da okumasını sağlayan kişi altı yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Uluslararası Düzenleme ve Karşılaştırmalarda Müstehcenlikle ile İlgili Bilişim Suçları
Günümüzde bazı ülkelerin yasa tasarısında yer alan müstehcenlik kapsamındaki hükümler büyük miktarda 1910 Paris ve 1923 Cenevre Konferansları sonunda yapılan -Türkiye’nin de imzaladığı- anlaşmalardan esinlenmektedir. 4 Mayıs 1949 tarihinde New York Lake Success’ta bir protokol imzalanarak Paris’te imzalanan antlaşmayı değiştirmiştir. Buna Türkiye de katılmıştır. Bu değişim genel olarak resim, tasvir, fotoğraf, sinema filmi gibi formatlardaki genel adaba aykırı materyalleri teşhir etmek, üretmek ya da bulundurmak, dolaşıma sokmak konularının suç olarak düzenlenmesinde anlaşılmıştır. Ulusal standartlarda yaptığımız değerlendirme sonucu devletlerin genel anlamda müstehcenlik kavramını suç olarak nitelendirdikleri ancak müstehcenlik suçuna karşın sınırları konusunda bir belirlilik olmadığı ve her ülkede farklı uygulamalar yapıldığı tespit edilmektedir.
9 Aralık 1994 tarihinde kabul edilen ve Türkiye’de 27.01.1995 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 34.maddesi gereğince taraf olan devletler, çocukları her türlü cinsel sömürüye ve cinsel istismar ve suiistimale karşı koruma güvencesi vermiştir. 28 Haziran 2002 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye Ek Çocuk Satışı, Çocuk Fahişeliği ve Çocuk Pornografisi ile İlgili İhtiyari Protokol’ün 1.maddesine gereğince taraf devletler çocuk satışını, çocuk fahişeliğini ve çocuk pornografisini yasaklayacaklardır. Aynı zamanda da bu sözleşmenin 3.maddesinin c bendin ve B fırkasına göre çocuk pornografisinin üretim, dağıtım, yayım ve satışı cezalandırılacak suçlar kategorisinde değerlendirilecektir. Avrupa Konseyi tarafından 23.11.2001 tarihinde imzaya açılan ve ülkemiz tarafından 22.04.2014 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6533 Sayılı Kanun ile onaylanan Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesinin Çocuk Pornografisi ile Bağlantılı Suçlar başlığına sahip 9.madde gereğince:
1) Bir bilişim sistemi üzerinden dağıtım yapma amacı ile çocuk pornografisi üretimi
2) Bir bilişim sistemi üzerinden çocuk pornografisini sergilemek veya erişime açık hale getirmek
3) Bir bilgisayar sistemi üzerinden çocuk pornografisinin dağıtım veya iletimini yapmak
4) Kendi ya da başka bir kişi için bilgisayar sistemi üzerinden çocuk pornografisi temin edilmesi
5) Bir bilgisayar sisteminde veya bilgisayar data depolama aygıtında çocuk pornografisi bulundurmak eylemleri taraf ülkelerce suç olarak tanımlanacaktır.
KVKK alanındaki tüm Blog yazılarımızı bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Av. Yasemin Arslan IŞIK’ın Sağlık Sektörü ve Kişisel Verilerin Korunması isimli yazısına ulaşmak için bağlantıya tıklayınız.
KAYNAKÇA
https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/yargitaydan-mustehcenlik-sucu-kriteri/1399832#
https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/tck-madde-226-mustehcenlik-sucu.html
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/717724
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/66267
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/813313
http://cocukhaklari.barobirlik.org.tr/dokuman/egitimbasvuru_egitim/sucasuruklenencocuklara.pdf
https://www.btk.gov.tr/uploads/thesis/burak-cesur-akoz-b-uzm-tezi-5d10d910e20e8.pdf
https://www.anayasa.gen.tr/madde13.htm