NFT ve Kişisel Verilerin Korunması
NFT Nedir?
Aktif bir sosyal medya kullanıcısı iseniz veya haberleri takip ediyor iseniz mutlaka görmüşsünüzdür Twitter’daki ilk tweetin NFT olarak birkaç milyon dolara satıldığını ya da sevdiğiniz sanatçıların eserlerini birer birer NFT olarak satışa çıkardığını. Peki nedir bu NFT?
NFT, (takas edilemez jeton), bir dijital varlığın benzersiz olduğunu ve dolayısıyla değiştirilemeyeceğini doğrulayan bir blok zincirinde (dijital defter) depolanan bir veri kümesidir. Değiştirilebilir kripto para birimlerinin aksine, birbirleriyle değiştirilemezler. Başka bir deyişle, 1 ETH 1 ETH‘dir, ancak iki NFT aynı değildir. Varlıklar maddi (gayrimenkul) veya maddi olmayan (fikri mülkiyet hakları) olabilir. Bunlar çoğunlukla dijital bir dosya kullanılarak kodlanmış meta veri dosyalarıdır. Bu nedenle, beğendiğiniz bir sanatçıdan NFT satın aldığınızda, gerçek görüntüye sahip değilsiniz. Varsayımsal olarak, sanatçı isterse aynı görüntüden çok daha fazla NFT oluşturabilir. Meta veri dosyaları, bağlı olduğu işle ilgili bilgileri ve NFT’nin yaratıcısının eklediği ek bilgileri içerir. Bir tür makbuz, koleksiyon, orijinallik belgesi veya müze etiketi olarak alabilirsiniz: numaralandırılmış veya bazen benzersiz bir özel damga. Bu veriler daha sonra blok zincirine kaydedilerek kalıcı ve değişmez hale getirilir. Bir NFT hesapları değiştirirse, bu da blok zincirine kaydedilir.
NFT ve Kişisel Verilerin Korunması
NFT’ler blok zincirinde depolandığından, kaydedilen bilgiler değişmezdir. Bu verileri koruma ve gizlilik ilkeleri ile uyumlu mu? NFT’lerin veri koruma yasaları açısındaki yeri nelerdir?
Blokzinciri(blockchain) hesapları sandığımızdan daha fazla kişisel veri içerirler (tabii kişisel veri olup olmadıkları hala tartışmalar içerse de). Birçok şirket, yasaya göre, doğrulama için kullanıcıların kişisel verilerini toplamalı ve saklamalıdır. Kullanıcıların adlarını ve telefon numaralarını, ev adreslerini ve e-posta adreslerini belirtmeleri gerekir. Ayrıca genellikle pasaport fotoğraflarını veya diğer fotoğraflı kimlik biçimlerini paylaşmaları gerekir.
Bu süreç gizlilik riskleri oluşturur. Merkezi sunucularda saklanmasının yanı sıra, kişisel veriler paylaşım işlemi sırasında casus yazılımlara ve kimlik avı girişimlerine karşı savunmasızdır.
Dolayısıyla NFT’lere sahip hesaplar da öyle.
Birey isteği doğrultusunda hesabını kapatıp tamamen gitmek istiyorsa doğal olarak unutulma hakkını kullanmalı, geride bıraktığı verileri silinmelidir. Ancak bir blok zinciri değiştirilemezdir. Bu konuda kişisel verileri korumada olan unutulma hakkının tamamıyla blok zinciri ile uyumsuz olduğu görünür. Unutulma hakkı: ‘ kişisel verilerin toplanma veya başka bir şekilde işlenme amaçlarıyla ilgili olarak artık gerekli olmadığı veya veri sahibi tarafından değiştirilmek ve/veya silinmek istenmesi ’gibi durumlarda geçerlidir, ancak blok zinciri söz konusu olduğunda, değişmezlik amaçlarından biridir. Bir NFT varsa, blokzinciri(blockchain) olacaktır. Blok zinciri varsa, değişmezlik olmalıdır. Değişmezlik varsa, kişisel verilerin amaca ilişkin olarak artık gerekli olmaması imkânsızdır, çünkü o zaman değiştirilebilir olacaktır.
Bu uyumsuzluk şimdilerde pek bir cevap alamamakta. Yine de tek bir veri konusunun ilgisinin blok zincirinin, kullanıcılarının ve bir bütün olarak NFT topluluğunun çıkarlarını geçersiz kılması olası değildir.
KAYNAKÇA
Veronika Wolfbauer, Peter Ocko, 05 Ağustos 2021, https://www.schoenherr.eu/content/the-tension-between-the-gdpr-nfts/
Daniel Uribe, Gisele Waters Privacy Laws, Non-Fungible Tokens, and Genomics, https://www.researchgate.net/publication/341463779_Privacy_Laws_Non-Fungible_Tokens_and_Genomics
The tension between the GDPR & NFTs, https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=61e0954b-c262-4d0f-b33a-2bfc4f5cb7c7
NFTs: Privacy Issues for Consideration, https://www.jdsupra.com/legalnews/nfts-privacy-issues-for-consideration-7804114/
What do NFTs mean for privacy?, 4 Ağustos 2020, https://blog.orchid.com/what-do-nfts-mean-for-privacy-/
Jetse Sprey, 3 Haziran 2021, NFTs: Privacy and Data Protection, https://www.vwsadvocaten.nl/en/nfts-privacy-and-data-protection/