Sosyal Medya Fenomenlerinin Yükümlülükleri Hakkında Yeni Değişiklikler
Giriş
Günümüzde sosyal medyanın hayatımızın içine işlenmesiyle beraber “fenomenlik- influencer- vlogger” gibi yeni meslek tipleri türemiştir. Bu meslek gruplarının genel benzerliği İnstagram, Youtube gibi sosyal medya uygulamalarında video çekimi gibi ürünlerle içerik üretilmesi yer almaktadır. 11 Ağustos tarihine kadar ilgili mesleklere dair İş Sağlığı Ve Güvenliği mevzuatında iş yeri tehlike sınıfı düzenlenmemektedir.
“Tehlikeli” Değişiklik :
11.08.2023 tarihli ve 32276 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile video içerik yapım ve yayım faaliyetlerine hakkında işyeri tehlike sınıflarına dair yeni bir düzenleme gerçekleştirilmiştir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 3/1(r) bendinde tehlike sınıfı kavramı, “İş sağlığı ve güvenliği açısından, yapılan işin özelliği işin her safhasında kullanılan veya ortaya çıkan maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma ortam ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak işyeri için belirlenen tehlike grubu” olarak tanımlanmıştır. Her işyerlerii “ az tehlikeli- tehlikeli- çok tehlikeli” olmak üzere üç sınıftan birine tabidir. Ve tehlike grubuna göre işyerlerinin yükümlülükleri değişmektedir.
11.08.2023 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan değişikle ise “Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Faaliyetleri (belgesel yapımcılığı dahil; fenomenler ve vloggerların yapım ve yayın faaliyetleri hariç) ” ve “Video İçeriklerinin Üretimi ve Yayını Faaliyetleri (örn: fenomenler(influencerlar) ve vloggerlar tarafından) ” daha önce listede yer almayan faaliyetler listeye eklendi ve bu faaliyetler ayrı kodlarla “tehlikeli” iş yeri grubuna dahil edildi. Bu durum, bu meslek gruplarının iş sağlığı ve esneklik oranlarının belirli koşullarını yerine getirmelerini gerektirir.
Değişikliğin Sonuçları:
Elbette ilgili değişiklik çalışanı olmayan kişileri kapsamamaktadır. Zira İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 2. maddesinde yer alan düzenlemeye göre “Çalışan çalıştırmadan kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretenler” 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamı dışında tutulmaktadır.
Bu kapsamda çalışanı olan fenomeneler de artık çalıştırdıkları çalışan sayısına göre tehlikeli işyeri sahiplerinin sorumlu olduğu iş güvenliği uzmanı çalıştırma, işyeri hekimi çalıştırma vb. yükümlülüklerden sorumlulukları mevcuttur. Yukarıda belirtilen değişikliklerle birlikte, fenomenler ve vloggerlar gibi video içerik üreticileri artık tehlikeli iş yeri sahibi olarak kabul edilmektedir. Bu durumda, işverenlerin çalıştırdıkları çalışan değişikliklerine göre iş güvenliği uzmanı ve iş hekimi çalıştırma gibi yükümlülükleri bulunmaktadır. Ayrıca işletmelerdeki tehlikelerin belirlenmesi, risk analizinin yapılması, iş sağlığı ve sigortalarının yapılması gibi diğer bildirimler de mevcuttur.
Yazıda belirtilen değişiklik, fenomenlerin ve vloggerların özelliklerinin artık iş sağlığı ve politika mevzuatı kapsamında değerlendirildiğini göstermektedir. Bu değişiklikle birlikte, bu meslek gruplarının çalışanlarına güvenli bir çalışma ortamı sağlamaları; iş sağlığı ve güvenlik kurallarına uymaları gerekmektedir.
Zeynep Ebrar KAYA’nın Dünya’nın İlk Robot Avukatı isimli yazısını okumak için bağlantıya tıklayınız.
Hukuk ve Bilişim Dergisi’nin 13. Sayı’sındaki “Metaverse’te Kişisel Verilerin Korunması” isimli yazıyı bağlantıdan okuyabilirsiniz.