Borca Dayalı Kitle Fonlaması Nedir?
Küçük meblağlarla, bir oluşuma, birçok kişinin fonlama yapabildiği fonlama türü olan kitle fonlaması(crowdfunding), ödül veya bağış bazlı kitle fonlaması veya paya dayalı kitle fonlaması şeklinde ülkemizde gerçekleşebilmekte idi.
Birkaç aydır taslak halinde olan ve nihayet 27 Ekim 2021’de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren yeni “Kitle Fonlaması Tebliği (III – 35/A.2) “ ile de, borca dayalı kitle fonlaması imkanı, özellike start-uplar için getirilerek, yeni bir fonlama türü kurulmuş oldu.
Paya Dayalı Kitle Fonlaması ve Borca Dayalı Kitle Fonlaması
Paya dayalı kitle fonlaması, kitle fonlaması(crowdfunding) karşılığında şirketten, start-uptan fonlayana pay verilmesidir. Bu pay, bir menkul kıymettir.
Borca dayalı kitle fonlaması ise, pay yerine doğrudan parayı faizi ile (daha fazla) geri ödeme şeklinde bir fonlama türüdür. Aslında halktan halka faiz ile borçlanmaya yol açan bir sistem olarak da belirtilebilir. Bu açıdan dezavantajlıdır.
Borca Dayalı Kitle Fonlaması Nasıl Gerçekleşecektir?
Borca dayalı kitle fonlaması, paya dayalı kitle fonlaması ve diğer kitle fonlamaları gibi, “kitle fonlama platformları” üzerinden gerçekleşecektir. Bu platformlar, SPK nezdinde izinli, lisanslı platformlar olacak, platformlara da fonlayan ve fonlanan kişiler, bir takım şartları sağlayarak üye olmak zorunda olacaklardır.
Kitle Fonlama Platformları ve Esasları
Bahsettiğimiz üzere kitle fonlama platformlarına SPK tarafından izin verilecektir. Bu iznin verilmesi için gereken şartlar da şunlardır(Kitle Fonlaması Tebliği m.5):
- Platformun anonim ortaklık şeklinde kurulmuş olması.
- En az 1.000.000 TL tutarında sermayesi olması ve bu tutarın nakden ödenmiş olması.
- Öz sermayesinin ve sermayesinin 1.000.000 TL aşağısında düşmemiş olması.
- Paylarının tümünün nama yazılı olması.
- Ticaret ünvanında “Kitle Fonlama Platformu” ibaresinin bulunması.
- İşletme konusunun “münhasıran paya ve/veya borçlanmaya dayalı kitle fonlaması faaliyetinde bulunulmasına aracılık edilmesi “ yazması.
- En az 3 kişilik yönetim kurulunun olması.
- Kurucularının “Kitle Fonlaması Tebliği” m.6’daki şartlara haiz olması.
Bu şartları taşıyan platformlar, Kurul tarafından listeye alınmaları ardından faaliyetlerine başlayabileceklerdir. Ayrıca bu şartlar da listeye alınmak için kaybedilmemiş olmalıdır.
Kitle fonlama platformları, ayrıca start-uplara danışmanlık hizmeti verebilecektir. Kampanyalarda her bir start-up için en fazla %20 de fonlama yapabileceklerdir.
27 Ekim’de yayınlanan bu Tebliğ, bağış ve ödüle dayalı kitle fonlamasını hariç tutmaktadır.
Ülkemizde Kitle Fonlama Platformları Nelerdir?
Ülkemizde şu an için 4 adet kitle fonlama platformu mevcuttur. Bu platformların listesine https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Index/12/6/2 adresinden ulaşılabilir.
Sonuç
Teknolojinin gelişmesi ile girişimlerin fon toplama yöntemleri de değişmiştir.“Paya Dayalı Kitle Fonlaması”na göre daha az avantajlı olduğunu düşündüğüm “Borca Dayalı Kitle Fonlaması” yanında, Dünya’da örnekleri az da olsa görülen ve güveni sağladıkça artabilecek olan “Initial Coin Offering” (ICO) veya “Security Coin Offering”(STO) yani kripto para karşılığı ile proje veya şirket hisselerinin fonlaması da önemli bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ankara Barosu’na kayıtlı avukattır. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 2019 yılında mezun olmuştur. Hukuk ve teknoloji alanlarında çalışmalar yürütmekte olup, Hukuk ve Bilişim Dergisi ile Blog’un genel koordinatörlük ve editörlük görevlerini yürütmektedir. Anadolu Üniversitesi S.B.E. Özel Hukuk Anabilim Dalından “Metaverse Dünyasında Fikri Hakların Korunması” konulu yüksek lisans tezi ile mezun olmuştur.