TCMB’den Ödeme Hizmetlerinde Veri Paylaşım Rehberi
Kısaca Rehber
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 30 Aralık 2022’de “açık bankacılık” hizmetleri hakkında “Ödemeler Alanında Sunulan İş Modellerinin Ödeme Hizmeti Türleri ile İlişkilendirilmesine İlişkin Rehber” yayınlamıştır. Rehber, başta açık bankacılığı tanımlayarak, API’ler vasıtası ile finansal verilerin müşterilerin açık rızasıyla 3. Taraf hizmet sağlayıcılarla paylaşılması olduğunu belirtmiş, ardından 7192 sayılı elektronik para kanunu olarak belirtilebilecek “6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun”un 12. Maddesindeki değişiklikle eklenen “ödeme emri başlatma hizmeti(f bendi)” ve “hesap bilgisi hizmeti(g bendi)”ni tanımlamıştır.(açık bankacılık)
Rehber, “ödeme hizmetleri veri paylaşım servisleri (ÖHVPS)” olarak adlandırılabilecek bu iki hizmet hakkında “lisans” gerekip gerekmediği ile “sertifikasyon” ve lisans süreçlerini açıklamaktadır.
Rehberin İçeriği
Ödeme Hizmetlerinde Veri Paylaşım Servisleri ve Getirilen Düzenlemeler
Rehber’de “hesap bilgisi hizmeti sağlayıcısı (HBHS)’lerin ve “ödeme emri başlatma hizmeti sağlayıcı(ÖBHS)”lerin birini veya ikisini sağlayanların “ödeme hizmeti sağlayıcılar (ÖHVPS)” servisleri kapsamında sayılacağını ve “Yetkili Ödeme Hizmeti Sağlayıcısı”(YÖS) olarak; nezdinde ödeme hizmeti bulunanların ise “Hesap Hizmeti Sağlayıcısı” (HHS) olarak adlandırılacağından bahsedilmiştir. Bankalar, elektronik para kuruluşları, ödeme kuruluşları ve PTT A.Ş. HHS olarak karşımıza çıkacaktır.
Kurumların Görevleri Ne Olacaktır? Süreç Nasıl İşleyecektir?
Hesap Bilgisi Hizmeti Sağlayıcılar (HBHS)’ler HHS’deki hesapların bilgisini derleyerek anılan bilgileri “ödeme hizmeti kullanıcısına(ÖHK)” gönderecek, “Ödeme Emri Başlatma Hizmeti Sağlayıcısı(ÖEBHS)’ler ise ÖHK’lerin talebi ile HHS’deki hesaplardan ödeme hizmetlerini gerçekleştireceklerdir. Bu şekilde API’ler aracılığıyla ödemeler açık rıza ile gerçekleşmiş olacaktır.
Sürecin şablonu şu şekildedir:
API Standartları Kodları
Bu Kanun ve Rehber çerçevesindeki API’lerin ilke ve kuralları TCMB resmi internet sayfasında yayınlanmıştır.
Yine API’lerin geliştirme sürümleri de açık kaynak kodlu olarak Github’ta yayınlanmıştır.
API’lerin geçitleri kolay şekilde BKM üzerinden gerçekleşecektir.
Sonuç
Özellikle Avrupa’da PSD2 ile hayatımızda gündem edinen açık bankacılık, Ülkemizde de bankacılık açısından önemli teknolojilerdendir.
Açık bankacılık servisleri alanında Yetkili Ödeme Hizmeti Sağlayıcıların bu teknolojiye adaptesi ve finansal kullanıcıların alışkanlıklarının değişmesi ile finans alanı oldukça hız kazanacağı ortadadır.
Av. Ali ERŞİN’in tüm Blog yazılarını bağlantıdan okuyabilirsiniz.
API’lerin ilke ve kuralları: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/8f5e4483-89b0-4eec-acbf-97904cd73d14/ÖdemeEmriveHesapBilgiHizmetleriAPIStandartlarıv1.0.0-accepted.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-8f5e4483-89b0-4eec-acbf-97904cd73d14-nXUjQcG
API geliştirme açık kaynak kodları: https://ohvps.github.io/
Av. Ali ERŞİN ve Av. Yasin BOZBEL’in 12. Sayı’daki “KVKK ve GDPR Bağlamında Açık Bankacılık” yazısını okumak için bağlantıya tıklayınız.
Yazar: Av. Ali ERŞİN / Hukuk ve Bilişim Dergisi Genel Koor.
Ankara Barosu’na kayıtlı avukattır. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden 2019 yılında mezun olmuştur. Hukuk ve teknoloji alanlarında çalışmalar yürütmekte olup, Hukuk ve Bilişim Dergisi ile Blog’un genel koordinatörlük ve editörlük görevlerini yürütmektedir. Anadolu Üniversitesi S.B.E. Özel Hukuk Anabilim Dalından “Metaverse Dünyasında Fikri Hakların Korunması” konulu yüksek lisans tezi ile mezun olmuştur.